درگیری ۴۰۰ روزه

محسن هاشمی

رئیس شورای شهر تهران، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

موضوعی که می‌خواهم در این فرصت به آن بپردازم بر اساس شرایط امروز جامعه جهانی و درگیری با پاندمی کروناست، کرونا که ویروسی محصول یک اشتباه با یک اقدام محلی بود، حدود ۴۰۰ روز است که جهان را درگیر خود کرده است و پس از پایان جنگ جهانی دوم، تاکنون رخدادی با این میزان فراگیری و اثرگذاری در زندگی انسان‌ها در همه کشورهای جهان دیده شده است. در کنار ابعاد منفی کرونا، ویژگی‌های مثبتی نیز وجود داشته است، از همدلی و همراهی و توجه انسان‌ها به یکدیگر تا کاهش آلایندگی محیط زیست و احیای طبیعت در بسیاری از نقاط جهان، شهرهای ما در دوران کرونا نفسی از هجمه طولانی دهه‌های گذشته کشیدند. کرونا، انسان‌های درگیر و سراسیمه را مجبور به تأمل و نشستن و بازنگری در درون و بیرون خود کرد و شاید بتوان گفت جهان پس از کرونا، با جهان قبل از کرونا متفاوت خواهد بود.

به نظر می‌رسد تأثیرات این پاندمی بر مدیریت شهری و پروژه‌های شهری نیز نیاز به بازنگری و مطالعه جدی دارد، این موضوع می‌تواند بستر بکری برای طراحی پروژه‌های شهری در دوره‌های آینده باشد. باید بگوییم از فضایی که کرونا با کاهش ترددها و ارتباط‌های رو در رو و ازدحام‌ها ایجاد کرده، برای بازآفرینی شهر و ایجاد فضاهای شهری استفاده کنیم، کرونا فرصت با خانواده بودن را افزایش داده است و اجتماعات انبوه و بزرگ شهری را به گردهمایی‌های کوچک و در سطح خانواده تجزیه کرده است.

کرونا ایجاد شد و ممکن است تأثیرات آن تا سال‌های آینده، با ما بماند، باید منتظر اتفاقات دیگری از این دست باشیم. سلامت و تاب‌آوری شهری، نیاز به بازتعریف دارد، شاید درگذشته ما نگران سیل، زلزله، آتش‌سوزی یا جنگ بودیم اما پاندمی‌ها رخدادی متفاوت هستند و آثار و پیامدهای دیگری دارند. می‌توان از یک خلاقیت موفق در سطح محلی، چالش و کمپینی ملی، منطقه‌ای و حتی جهانی خلق کرد که دنیا را به محل بهتری برای زیستن تبدیل کند.

شهر سالم، شهری برای زندگی است، شهری است که روح و جسم شهروندان در آسایش و آرامش باشند. طبیعتاً بازآفرینی چنین محیطی جز با مشارکت شهروندان، همراهی و حمایت دولت‌های محلی و ملی و ایجاد یک ذهنیت مشترک برای فردایی بهتر ممکن نیست. رخدادهایی نظیر جایزه خشت طلایی فضا را برای به اشتراک گذاشتن و الگوگیری از تجربیات موفق فراهم می‌سازد.

*این یادداشت در شماره ۸۶۳ روزنامه سازندگی (۱۱ بهمن ۱۳۹۹) چاپ شده است.