محسن هاشمی

رئیس شورای شهر تهران، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران

موضوعی که می‌خواهم در این فرصت به آن بپردازم بر اساس شرایط امروز جامعه جهانی و درگیری با پاندمی کروناست، کرونا که ویروسی محصول یک اشتباه با یک اقدام محلی بود، حدود 400 روز است که جهان را درگیر خود کرده است و پس از پایان جنگ جهانی دوم، تاکنون رخدادی با این میزان فراگیری و اثرگذاری در زندگی انسان‌ها در همه کشورهای جهان دیده شده است. در کنار ابعاد منفی کرونا، ویژگی‌های مثبتی نیز وجود داشته است، از همدلی و همراهی و توجه انسان‌ها به یکدیگر تا کاهش آلایندگی محیط زیست و احیای طبیعت در بسیاری از نقاط جهان، شهرهای ما در دوران کرونا نفسی از هجمه طولانی دهه‌های گذشته کشیدند. کرونا، انسان‌های درگیر و سراسیمه را مجبور به تأمل و نشستن و بازنگری در درون و بیرون خود کرد و شاید بتوان گفت جهان پس از کرونا، با جهان قبل از کرونا متفاوت خواهد بود.

به نظر می‌رسد تأثیرات این پاندمی بر مدیریت شهری و پروژه‌های شهری نیز نیاز به بازنگری و مطالعه جدی دارد، این موضوع می‌تواند بستر بکری برای طراحی پروژه‌های شهری در دوره‌های آینده باشد. باید بگوییم از فضایی که کرونا با کاهش ترددها و ارتباط‌های رو در رو و ازدحام‌ها ایجاد کرده، برای بازآفرینی شهر و ایجاد فضاهای شهری استفاده کنیم، کرونا فرصت با خانواده بودن را افزایش داده است و اجتماعات انبوه و بزرگ شهری را به گردهمایی‌های کوچک و در سطح خانواده تجزیه کرده است.

کرونا ایجاد شد و ممکن است تأثیرات آن تا سال‌های آینده، با ما بماند، باید منتظر اتفاقات دیگری از این دست باشیم. سلامت و تاب‌آوری شهری، نیاز به بازتعریف دارد، شاید درگذشته ما نگران سیل، زلزله، آتش‌سوزی یا جنگ بودیم اما پاندمی‌ها رخدادی متفاوت هستند و آثار و پیامدهای دیگری دارند. می‌توان از یک خلاقیت موفق در سطح محلی، چالش و کمپینی ملی، منطقه‌ای و حتی جهانی خلق کرد که دنیا را به محل بهتری برای زیستن تبدیل کند.

شهر سالم، شهری برای زندگی است، شهری است که روح و جسم شهروندان در آسایش و آرامش باشند. طبیعتاً بازآفرینی چنین محیطی جز با مشارکت شهروندان، همراهی و حمایت دولت‌های محلی و ملی و ایجاد یک ذهنیت مشترک برای فردایی بهتر ممکن نیست. رخدادهایی نظیر جایزه خشت طلایی فضا را برای به اشتراک گذاشتن و الگوگیری از تجربیات موفق فراهم می‌سازد.

*این یادداشت در شماره 863 روزنامه سازندگی (11 بهمن 1399) چاپ شده است.