ارديبهشت ۱۴۰۳

کرم‌رضا تاج‌مهر/ پایگاه خبری زرک

با وجود همه‌ی تغییرات و دگرگونی‌های اجتماعی و تربیتی، «قصه» هنوز ابزار مناسب، مطمئن و مهمی برای انتقال مفاهیم به کودکان و نوجوانان است و نمی‌توان جایگاه ارزشمند این قالب را در تربیت آن‌ها نادیده گرفت؛ آموخته‌های روانشناسی هم با تاکید بر اهمیت این جایگاه، به صراحت به نقش قصه به عنوان قالب‌دهنده‌ی ساختار ذهنی کودکان اشاره و تاکید می‌کند که آن‌ها خودشان را در قصه‌ها پیدا می‌کنند و بر اساس کاراکتری که مورد پسندشان واقع می‌شود، شخصیت‌شان شکل می‌گیرد. بنابراین در نهایت «برنده یا بازنده» بودن، «شاد یا ناشاد» بودن و «تاثیرگذار یا تاثیرپذیر» بودنِ شخصیتِ آن‌ها در بزرگسالی بر پایه‌ی قصه‌های اولیه‌ای شکل می‌گیرد که در کودکی، الگوی ذهنی آن‌ها قرار گرفته است، که در اصطلاح به آن «داستان الگو» یا «پیش‌نویس زندگی» می‌گویند. بر همین اساس «اریک بِرن» مُبدع مکتب روانشناسی تحلیل رفتار مقابل (Transactional Analysis) بررسی داستان پیش‌نویس زندگی شخصیت‌های شناخته‌شده و مرجع را مهم ارزیابی کرده و سراغ آن رفته است. جالب است بدانیم که تغییر، جایگزینی یا حذف داستان پیش‌نویس در بزرگسالی به هیچ عنوان کار ساده‌ای نیست.