صنایع‌دستی لرستان چشم‌انتظار احیا و برندسازی

نویسنده: [بتول صادقی /  تحریریه زرک]
با وجود پیشینه‌ای کهن و ظرفیت‌های منحصر‌به‌فرد، صنایع‌دستی در شهرهای لرستان همچون خرم‌آباد و بروجرد روزهای کم‌رمقی را تجربه می‌کند؛ هنری اصیل که به‌دلیل فقدان برندسازی، بازار فروش و حمایت‌های موثر، در حال خروج از سبد فرهنگی و اقتصادی شهروندان است.

استان لرستان یکی از خاستگاه‌های غنی صنایع‌دستی ایران به‌شمار می‌رود؛ از ورشو و ماشته‌ تا فرش‌بافی، نمدمالی، حصیربافی و تولیدات فلزی. با این‌حال، تحولات اقتصادی و فرهنگی سال‌های اخیر، عدم حمایت سیستماتیک از سوی نهادهای متولی، و نبود بازار مشخص برای عرضه آثار، صنایع‌دستی این دیار را به مرز فراموشی رسانده است.

بحران بازار و نبود برندسازی
سلیمان میرزاپور، کارشناس برنامه‌ریزی شهری، معتقد است عمده صنایع‌دستی لرستان در دهه‌های اخیر به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب بازاریابی و فقدان برندسازی، دچار رکود شده‌اند.
او در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: «برندسازی حلقه گمشده توسعه صنایع‌دستی لرستان است. هنوز بسیاری از مردم حتی در خود استان نمی‌دانند چه صنایعی تولید می‌شود. بدون برندسازی و تبلیغات مؤثر، امکان احیا و تداوم حیات این هنرها وجود ندارد.»

نبود آموزش مستمر و نسل جایگزین
میرزاپور با اشاره به فرسودگی نیروی انسانی صنایع‌دستی استان می‌افزاید:
«ما نیازمند آموزش هدفمند به جوانان هستیم. اگر هنر به نسل بعد منتقل نشود، عملاً نابودی آن قطعی‌ست. متأسفانه اقدام نظام‌مندی از سوی میراث فرهنگی برای احیای هنرهایی چون ورشو، ماشته و مفرغ‌کاری صورت نگرفته است.»

صنایع‌دستی فراتر از گردشگری
او تأکید می‌کند: «برخی تصور می‌کنند صنایع‌دستی فقط برای گردشگر است. اما باید آن را فراتر از گردشگری ببینیم؛ به‌عنوان یک ظرفیت صادراتی، اشتغال‌زا و فرهنگی.»

 جای خالی بازارچه‌های دائمی
حمیدرضا صفریان، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر خرم‌آباد، نیز با انتقاد از وضعیت فعلی بازار فروش می‌گوید: «شهرداری بضاعت مالی محدودی دارد اما می‌تواند بستر را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایجاد بازارچه‌های تخصصی فراهم کند. نباید انتظار داشته باشیم صنایع‌دستی فقط در چند نمایشگاه موقت دیده شوند.»

او بازارچه‌های سنتی چون جمعه‌بازار و دوشنبه‌بازار را ظرفیت بالقوه‌ای می‌داند که می‌توان با طراحی اصولی، آنها را به پایگاه فروش صنایع‌دستی تبدیل کرد.

پیشنهادات کارشناسان:

• تدوین طرح جامع توسعه صنایع‌دستی در لرستان با همکاری میراث فرهنگی، شهرداری و بخش خصوصی
• ایجاد نمایشگاه‌های دائمی در نقاط استراتژیک شهر
• آموزش و توانمندسازی جوانان برای حفظ و انتقال دانش بومی
• برندسازی و بازاریابی دیجیتال محصولات صنایع‌دستی
• توسعه بازارهای فیزیکی و آنلاین با محوریت صادرات

 جمع‌بندی:
در شرایطی که صنایع‌دستی می‌تواند پیشران اقتصاد مقاومتی، اشتغال‌زایی و حفظ هویت فرهنگی باشد، کم‌توجهی به این ظرفیت می‌تواند زیانی جبران‌ناپذیر برای استان به همراه داشته باشد. اکنون زمان آن فرا رسیده که نهادهای متولی، فعالان اقتصادی و مدیران شهری با نگاهی راهبردی، باری دیگر روح زندگی را در کالبد صنایع‌دستی لرستان بدمد.