حجتاله حیدری؛ ستاره تابناک تاریخ و ادبیات لرستان
حجتاله حیدری؛ ستاره تابناک تاریخ و ادبیات لرستان
نام نیکو گر بماند ز آدمی
به کزو ماند سرای زرنگار
به گزارش پایگاه خبری زرک؛ هماره نویسندگان نام آوری بوده و هستند که با استفاده از استعداد بالنده و اندیشه والای خود توانستهاند در زمینههای مختلف علمی و فرهنگیِ دیار لرستان بدرخشند؛ استاد فقید «حجتاله حیدری» از جملة این نامآوران است.
ارج نهادن به مقام و شأن علمی و فعالیتهای فرهنگی مردی خستگیناپذیر که در راه شناسایی فرهنگ قوم لُر و اعتلای دانش و فرهنگ عمومی با قلم توانای خویش زمینه روشنگری و پیشرفت فکری و ذهنی جامعه را فراهم نموده و از این رهگذر به استمرار و بقای فرهنگ محلی، ملی و دینی در برابر تهاجمات فرهنگی بیگانگان کمک شایان توجهی کرده است در قالب این نوشتار نمیگنجد.
گرچه استاد «حجتاله حیدری» به تازگی چهره در نقاب خاک کشیده، اما جایگاه رفیع و نام پرآوازه او بسان ستارهای تابناک در اذهان مردم لرستان میدرخشد.
در پی، بخشی از زندگینامه و فعالیتهای علمی و فرهنگی زنده یاد «حجتاله حیدری» را از نظر میگذرانیم.
استاد «حجت اله حیدری» در سال ۱۳۱۶ در «الشتر» دیده به جهان گشود. پدرش مرحوم «نصرت اله حیدری» دوستدار شعر، ادبیات فارسی و لکی بود و در منزل ایشان خواندن کتابهای مختلف به ویژه شاهنامه و آثار دیگری از شاعران نامدار ایران زمین و شعرای لک زبان در شب نشینیها مرسوم بود. شخصیت فرهنگی و دوستدار شعر و ادب ایشان در چنین فضایی شکل گرفت.
پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و اخذ مدرک کلاس ششم به دلیل نبودن دبیرستان در «الشتر» وقفهای در ادامه تحصیل برای وی ایجاد شد. با ورود به خدمت سربازی تصمیم گرفت به خدمت ارتش درآید. پس از ورود به دوره درجهداری همزمان تحصیلات را ادامه داد و موفق به اخذ دیپلم در رشته ادبی شد و در خلال تحصیلات شبانه در دوره دبیرستان نیز از دانشکده زبانهای ارتش، در رشته مترجمی زبان عربی و زبان انگلیسی دیپلم اخذ نمود.
استاد، چند جلد کتاب نظامی را برای ارتش از زبانهای انگلیسی و عربی به فارسی ترجمه کرد.
«حجتاله حیدری» در سال ۱۳۴۸ از طریق کنکور سراسری در رشته «فقه و مبانی حقوق اسلام» در دانشگاه تهران پذیرفته شد و در سال ۱۳۵۲ مدرک کارشناسی این رشته را با درجه عالی اخذ کرد. در همان سال از ارتش بازخرید و به استخدام آموزش و پرورش درآمد. ابتدا در دانشسرا و دبیرستانهای بروجرد به تدریس زبان و ادبیات عرب مشغول شد و سپس در سال ۱۳۵۷ به شهرستان خرمآباد منتقل گردید و تا سال ۱۳۷۲ در دبیرستانهای مختلف به تدریس کرد.
در نتیجه نوع تربیت کودکی و انس او با کتاب و علاقهاش به موضوعات تاریخی، دینی و اجتماعی تلاشهای او منتج به تألیف کتابها و مقالات متعددی در زمینههای تاریخی، مردم شناسی و دینی شد؛ از جملة آثار به جامانده از ایشان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. ریشه نژادی لر و جغرافیای تاریخی الشتر؛
۲. شجره و تبارشناسی اجتماعی لرستان؛
۳. تبارشناسی در لرستان؛
۴. بررسیهای تاریخی خلیج فارس و نقشههای تاریخی؛
۵. ایل حسنوند؛
۶. گذری بر ادیان؛
۷. کشکول حیدری؛
۸. نقدی بر پیشگوییهای خان الماس و ایل بیگی جاف؛
۹. هرمزان دالور لر؛
۱۰. بهرام چوبینه؛
۱۱. متلهای لرستان.
زنده یاد استاد حیدری افزون بر آثار منتشر شده بالا، مقالات متعددی در زمینههای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی در مجلات مختلف به چاپ رسانده و دارای آثار مکتوب منتشر نشده دیگری نیز است.
وی، اوقات زیادی در محافل مختلف و انجمنهای علمی و ادبی شهرستان خرمآباد حضور مییافت که نتیجه و آثار مبارکی در پی داشت و ایدهها و نظرات و داشتههای علمی ایشان در آثار نویسندگان دیگر نیز منعکس میگردید از جمله: بخش زیادی از مطالب کتاب «رضا شاه از الشتر تا آالشت» برداشتهای نویسنده از مطالب گردآوری شده توسط ایشان است.
مرحوم «حجتاله حیدری» متعلق به خانوادهای خوشنام از طایفه «کاکولوند» و ایل بزرگ «حسنوند» است که سخاوت، مردمداری، صلح طلبی، همراهی و همدلی در طول نسلها با مردم شریف و عزیز سلسله در این خانواده زبانزد مردم الشتر و لرستان است. اجداد و خانواده پدری به ویژه «حاج جمشید حیدری» و پسرانش در معادلات سیاسی و اجتماعی منطقه «سلسله» نقشی مهم و بیبدیل داشتهاند که در نقل قولهای سینه به سینه مردم و از میان اسناد تاریخی و نوشتههای نویسندگان مشهور این منطقه منعکس شده است.
عروج استاد در سن ۸۴ سالگی
استاد حجتاله حیدری پس از طی یک دوره ۶ماهه بیماری در روز ۱۶خرداد ماه سالجاری به علت ایست قلبی با همة عزیزان، دوستان و اهالی قلم و فرهنگ لرستان وداع گفت و چهره در نقاب خاک کشید و بنا به وصیت ایشان در زادگاهش الشتر به خاک سپرده شد.
از او چهار پسر و یک دختر به یادگار مانده که همگی دارای تحصیلات عالیه بوده و در زمینههای اجتماعی، علمی و فرهنگی فعال هستند.
دولت جاوید یافت هر که نکو نام زیست
که از عقبش ذکر خیر زنده کند نام را
روان پاکش شاد و یادش گرامی باد.
منبع: با اندکی تلخیص و اضافات از روزنامه صدای ملت
انتهای پیام/
مقاله
یادداشت
گزارش
گفتگو
دیدگاهها
اینجانب مدت چندسالی ازنزدیک بااین بزرگ مردبه علت شغلم باایشان درارتباط بودم ماهنگامی که این بزرگان درقیدحیات هستندقدرانهارانمیدانیم واین مطالب رادرزمان قیدحیات نمینویسیم تاجوانان مابامراجعه به ایشان راه روش نامبرده رادنبال کنندولی زمانی که این گوهرهای گرانبهاراازدست میدهیم انوقت شروع به تعریف وتمجیدمیکنیم که نه به درمامیخوردونه توانستیم درزمان حیات ازوی تقدیرکرده باشیم انانی که ازنزدیک باایشان بودن نامبرده راخوب میشناختن وقدروی رامیدانستند حال هم بنده به نوبه خودازنگارنده مطالب تشکرمیکنم امیداست یادوخاطره ان سفرکرده راهمیشه درذهن خودنگهداریم به امیدسلامتی وتندرستی بازماندگان
درود بر شما جناب محبی گرامی. متاسفانه همینطور هست که می فرمایید؛ ما وقتی بزرگان دیارمان را می شناسیم که دیگر در قید حیات نیستن تا از وجود و دانش و تجربه آنها بهره ببریم. امیدوارم اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان برای دیگر نویسندگان و هنرمندان بنامی که در قید حیات هستند مراسمی در خور و برای عزیزان از دست رفته ای چون استاد حیدری مراسم بزرگداشت و یادبودی برگزار کند.
درگذشت غم انگیز استاد گرانمایه حجت اله حیدری رادمردی باثبات قدم، تعالی روحی و دلبسته ایران و ایرانی، علی الخصوص قوم لر، مایه تاسف و تاثر شدیداست. این مصیبت جبران ناپذیر را به فرزندان گرانقدرشان احسان، محسن، جمشید تسلیت عرض نموده و خود را شریک غم میدانم.
ضایعه غم انگیزعروج انسان وارسته ونمونه اعلای ایراندوستی وغمخوارواقعی مردم جناب استادحیدری رابه محضرفرزندان فرهیخته ایشان ومردم لرستان تسلیت عرض مینمایم،،یادش گرامیباد.
یادش بخیر... روحش شاد... راهش پر رهرو باد
روح استاد حیدری شاد
بهزاد کاکولوند...روحت شاد،یادت گرامی استاد خیر ودلسوز
بزرگ مردی از دیار لرستان روحش شاد و یادش گرامی . میر
سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز مرده انست که نامش به نکویی نبرند . روح ان بزرگ مرد که کلیه ی خصایص انسانیت رو داشت شاد . اردتمند ایشان هستم چون در طول ۳۰سالی که خدمتشون بودم جز خوبی و بزرگواری چیزی ندیدم