درختهای خشکیده شهر، نماد عدم تحلیل وضعیت
درختهای خشکیده شهر، نماد عدم تحلیل وضعیت
کرمرضا تاجمهر* ـ پايگاه خبري زرك
پس از سرمای چند روزهی زمستان گذشته، تعداد زیادی از درختهای معابر سطح شهر خرمآباد خشکیدند که یک نمونه از آن خشک شدن حدود ۲۰ اصله درخت در بلوار بهارستان این شهر است. درختهایی که قد کشیده بودند و سالها از کاشتشان گذشته بود و هیبت خشکشان هنوز پابرجا و آزاردهنده است.
با نگاهی گذرا به درختهای معابر سطح شهر خرمآباد متوجه درختهای خشکشدهی نسبتا زیادی میشویم که دلیل اصلی از بین رفتنشان عدم سازگاری با محیط و آب و هوای این شهر است. عمدهی این درختها متعلق به آبوهوای گرم هستند و در شرایط آب و هوای معتدل و معمول خرمآباد قادر به رشد و ادامهی حیات هستند، اما به محض بروز هوای سردتر، مقاومتشان را از دست داده و خشک میشوند.
علاوه بر درختهای مرکبات که خود شهروندان در حیات منازلشان کاشتهاند، نمونههای دیگری از درختان سوزنیبرگ، نخل و اکالیپتوس هم خشکیدهاند که به نظر میرسد در مورد درختهای سوزنیبرگ، مشکل تنها برودت هوا نبوده و محل کاشت و چگونگی آن هم مسألهدار بوده است.
متاسفانه در زمان کاشت این درختها در میان بلوارها و کنار معابر، شرایط مناسب برای رشد و نمو آنها در نظر گرفته نمیشود. به عنوان مثال خاک وسط بلوارهای تازهساز عمق مناسبی ندارد و در واقع بستر اصلی آن، آسفالت قدیم است که مجال ریشه دواندن و رشد به این درختها نمیدهد.
از دیگر مواردی که در کاشت این درختها باید مورد توجه قرار گیرد، شکل ساختاری و شاخه و برگ آنهاست که بعضا برای عابرها و رانندههایی که در این مسیرها تردد میکنند، مشکلآفرین است. از آنجا که بلوارها مسدود و غیرقابل عبور نیستند و از هر قسمتی از آنها عابرهای پیاده تردد میکنند، در مواردی به دلیل شاخ و برگ این درختها، رانندهها و عابرهای پیاده دید مناسبی ندارند و باعث تصادف و سانحه میشود. بنابراین کارایی و زیبایی هم از دیگر مواردی است که باید در کاشت درختهای معابر مورد توجه قرار گیرد و متاسفانه اینچنین نیست.
ساکنان خیابان مطهری خرمآباد که منازلشان فاصلهی چندانی با چنارهای بزرگ این خیابان ندارد، هر چند وقت یکبار به دلیل ورود ریشهی این درختها به لولههای فاضلاب خانههایشان، دچار مشکل میشوند و برای باز کردن آنها به دردسر میافتند. این علاوه بر مشکلی است که در زمان جوانه زدن درختها و گردهافشانیشان برای بسیاری از شهروندان به وجود میآید. از سوی دیگر ساختار و ضخامت برگ چنار به گونهای است که به سادگی دچار پوسیدگی و فرسایش نمیشود و در زمان بارندگیهای پاییز باعث مسدود شدن آبروهایی میشوند که ساختارشان حتی برای عبور آب هم مناسب نیست و همین امر باعث آبگرفتگیهای مکرر معابر و به زحمت افتادن پاکبانهای زحمتکش میشود.
البته در مورد چنارهای قدیمی شهر نمیشود کار خاصی کرد، مگر تعریض خیابان و فاصله گرفتن منازل مسکونی از خیابان اصلی که به نظر نمیرسد با توجه به شرایطی که هست برنامهای برای آن وجود داشته باشد. اما انتظار میرود در مورد برنامههایی که امروز در دستور کار قرار میگیرند، با در نظر داشتن دورنمای مناسب و البته کارایی، زیبایی، محیط، آب و هوا و سایر موارد، کار به گونهای پیش برود که به مشکلات شهر افزوده نگردد و در زمینهی مبلمان شهری هم خدشهای به سیمای شهر وارد نشود.
در همین زمینه پیشنهاد میگردد که از تخصص و تجربه و دانش انجمنها و سمنهای پرتلاش محیط زیستی خرمآباد استفاده شود؛ به عنوان مثال حالا که خواستگاه پدر بلوط ایران، شهر خرمآباد است، این درخت میتواند به نماد شهر تبدیل شود و بلوارها و معابر را با آن آراست. درست است که رشد این درخت کْند است اما در عوض از نظر زیبایی و مقاومت دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که قابل انکار نیست. یادمان نرود که چنارهای قد برافراشتهی شهر هم یک روزه قد نکشیدهاند و روزی نهالی خرد بودهاند.
* نويسنده
مقاله
یادداشت
گزارش
گفتگو