نویسنده: زهرا نیازی | پایگاه خبری زرک [1]
در دنیای امروز که مرزها به سرعت در حال از بین رفتن هستند، جهانیشدن اقتصادی به معنای برقراری ارتباطات پیچیده و فرصتهای جدید برای تجارت بینالمللی است. در این راستا، صادرات نه تنها به عنوان یک ابزار حیاتی برای رشد اقتصادی شناخته میشود، بلکه نقشی بیبدیل در توسعه پایدار کشورها دارد. ایران نیز با توجه به پتانسیلهای فراوانی که در زمینههای مختلف دارد، باید بیش از پیش به این مسیر توجه کند.
در عصر حاضر، جهانیشدن اقتصادی به یک واقعیت انکارناپذیر تبدیل شده است. این پدیده فرصتی منحصر به فرد برای کشورهای مختلف به وجود آورده است تا با استفاده از مزیتهای نسبی خود، به افزایش توان اقتصادی و ارتقای سطح رقابتپذیری در بازارهای جهانی بپردازند. از جمله عواملی که این روند را تسریع میکند، میتوان به رقابت جهانی، تقسیمکار بینالمللی، تولید انبوه، انتقال تکنولوژی و گسترش ارتباطات اشاره کرد.
در این میان، ایران به رغم تحریمهای اقتصادی، توانسته است از پتانسیلهای صادراتی خود بهرهبرداری کند. البته باید اذعان داشت که تحریمها چالشهایی را برای اقتصاد کشور به همراه داشته و ضرورت بازسازی صادرات غیرنفتی و تقویت بنیه تولیدی بیش از پیش احساس میشود.
استان لرستان بهویژه از موقعیت جغرافیایی و زیرساختهای مناسب برای ایفای نقش در تجارت بینالمللی برخوردار است. این استان که بهعنوان گلوگاه شمال-جنوب و شرق-غرب کشور شناخته میشود، دروازهای برای اتصال استانهای مختلف و بازارهای مصرف به شمار میآید. با این حال، با وجود ظرفیتهای عظیم، هنوز هم مشکلاتی در زمینه توسعه صادرات این استان وجود دارد که نیاز به بررسی و اصلاح دارند.
براساس گزارشهای اتاق بازرگانی خرمآباد، حدود ۹۰ قلم کالای صادراتی از لرستان به ۲۹ کشور دنیا صادر میشود، در حالی که سهم این استان از کل صادرات کشور تنها ۵۵ صدم درصد است. این موضوع نشاندهنده عدم استفاده کامل از ظرفیتهای صادراتی استان است. همچنین، گزارشها حاکی از آن هستند که صادرات عمده محصولات استان از طریق گمرکات استانهای دیگر انجام میشود، که این خود موجب نامتقارنی در ساختار صادراتی استان میشود.
یکی از چالشهای عمده در مسیر صادراتی لرستان، کیفیت کالاها و مشکلات مربوط به استانداردهای بینالمللی است. بسیاری از محصولات تولیدی استان به دلیل عدم رعایت استانداردهای بهداشتی و بستهبندی نامناسب، با مشکلاتی مواجه شده و حتی مرجوع میشوند. این مسأله نشاندهنده لزوم توجه بیشتر به فرآیندهای تولید و آموزش تولیدکنندگان بهویژه در زمینه مهارتهای لازم و ارتقای تکنولوژی است.
علاوه بر این، با وجود تقاضای جهانی برای محصولات استان، فرایند صادرات در برخی موارد با موانع زیادی مواجه است. سوالی که مطرح میشود این است که چرا با وجود تقاضا برای کالاهای با کیفیت استان، همچنان صادرات با مشکلات عمدهای روبروست؟ آیا ساختار حملونقل یا ضعف در زنجیره صادراتی عامل اصلی این مشکل است؟
در این راستا، تهیه یک نقشه راه تجاری بهمنظور شناسایی بازارهای هدف، ارزیابی توانمندیهای صادراتی استان، و بررسی زیرساختهای تجاری برای تسهیل روند صادرات ضروری به نظر میرسد. نقشه راه تجارت، ضمن شفافسازی کالاهای قابل صادرات و کشورهای هدف، میتواند به تحلیل ظرفیتهای حملونقل، سیستمهای بیمهای و ضمانتی و دیگر مولفههای تاثیرگذار در صادرات کمک کند.
در نهایت، برای تسریع در روند صادرات و رفع مشکلات موجود، باید به بررسی عمیقتر ساختارهای تجاری استان و چالشهای فرایند تولید توجه ویژهای داشته باشیم. در صورت حل این مسائل، لرستان میتواند به یک کانون مهم صادراتی تبدیل شود که به رشد اقتصادی کشور نیز کمک خواهد کرد.